Friday, February 10, 2012

ႏွစ္သစ္အႀကိဳ ခရီးသြားမွတ္တမ္း (၃)

၂၅-၁၂-၁၁

ယေန႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား စည္းေ၀းပြဲ ျပဳလုပ္မည့္ေန႔ျဖစ္တယ္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ တကၠသုိလ္အသီးသီးက ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားလည္း ဗုဒၶဂယာျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ား ေက်ာင္းကို ေရာက္ရွိေနၾကၿပီျဖစ္တယ္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ တကၠသုိလ္အသီးသီးမွာ ပညာသင္ၾကား ေနတဲ့ ျမန္မာ ေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္ ၄၀၀ ေက်ာ္ ၅၀၀ ခန္႔ရွိတယ္။ အိႏၵိယေရာက္ ျမန္မာ ေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ား သာယာဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ၀ိုင္း၀န္း ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတာ ယခုဆို ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားပိုင္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ဗုဒၶဂယာ ေျမျမတ္မဟာမွာ ထီးထီးမားမားေပၚထြက္ခဲ့ၿပီျဖစ္တယ္။ ပညာေတာ္သင္ ရဟန္းေတာ္မ်ား သာယာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ (ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး) ႏွင့္ ဘုရားဖူးလာျမန္မာမ်ားကုိ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရန္တို႔ျဖစ္တယ္။ ႏွစ္စဥ္ ဒီဇင္ဘာ ေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ အဖြဲ႕ရဲ႕ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အသစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ပြဲျပဳလုပ္တယ္။ အဲဒီအခါ မွာ တကၠသိုလ္ အသီးသီးက ပညာေတာ္သင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားေတြ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးဆီကို အေရာက္လာၾကၿပီး အဖြဲ႕ႀကီးတုိးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေက်ာင္းသား အစည္းအေ၀းလာရတာ အက်ိဳးအျမတ္အမ်ားႀကီးထြက္ပါတယ္။ ခရီးစရိတ္၊  စားစရိတ္ အသြား အျပန္ အားလံုးကို အဖြဲ႕ႀကီးက ကုန္က်ခံပါတယ္။ တစ္ႏွစ္တာ ေက်ာင္းသားေထာက္ပံ့ေငြ ခြဲတမ္းက် ရူပီးေငြ (၂) ေထာင္ (၃) ေထာင္ကလည္းအိပ္ထဲအသာကေလး ထည့္သြားရံုပါပဲ။  ေက်ာင္းေရာက္ျပန္ ေတာ့လည္း ေနစရာ၊ စားစရာ မေၾကာင့္က်ရ။ နံနက္ဆြမ္း၊ ေန႔ဆြမ္း၊ ည ေရေႏြးၾကမ္း၊  ေခါင္းဦး၊ ေဆာင္၊ ျခင္ေထာင္၊ ေရ(ပူ၊ေအး)၊ မီး၊ အင္တာနက္၊ တီဗီ အစစျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီးေပးထားတယ္။ ဗုဒၶဂယာမွာ တည္ရွိတာေၾကာင့္ ဗုဒၶဂယာကို ဗဟိုထားၿပီး ဘုရားဖူးထြက္လုိ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသား အစည္း အေ၀းလာရတာ ဘုရားလည္းဖူး ပန္းလည္းခူးဆိုတာလုိ အက်ိဳးအျမတ္ ရလြန္းလွပါတယ္။ အစည္းအေ၀း ကုိ ယခင္ႏွစ္မ်ားက (၂၅၊ ၂၆)  ၂- ရက္က်င္းပခဲ့ၾကေပမယ့္ ယခုႏွစ္မွာေတာ့ တကၠသုိလ္စာေမးပြဲမ်ားနဲ႕ တုိက္ဆိုင္ေနတာမို႔ (၂၅) ရက္ေန႔ တစ္္ရက္တည္းပဲ က်င္းပႏိုင္မယ္လုိ႔ သိရတယ္။ အစည္းအေ၀းပြဲမွာ အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕တစ္ႏွစ္တာ ေငြစာရင္းရွင္းတမ္း၊ ပညာေရး၊ က်န္္းမာေရး လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈ၊ ေရွ႕ဆက္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္မႈႏွင့္ တစ္ႏွစ္တာ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မီတီ အဖြဲ႕သစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ျခင္း မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ၾကတယ္။ 

နံနက္ (၆) နာရီမွာ ေက်ာင္းႀကီး ေအာက္ထပ္ စည္းေ၀းေဆာင္မွာ သံဃာေတာ္မ်ားစုေပါင္းၿပီး ဘုရား အေန ကဇာတင္၊ အႏၱရာယ္ကင္း ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ေတာ္မူၾကတယ္။ အဲဒီေနာက္ အာရံုဆြမ္းဘုဥ္းေပး။ နံနက္ ၈ နာရီအခ်ိန္မွာ  ၾသ၀ါဒခံယူပူေဇာ္ပြဲ က်င္းပ။ ဗုဒၶဂယာ ျမန္မာေက်ာင္းဆရာေတာ္ႀကီးႏွင့္ သာ၀တၳိျမန္မာ ေက်ာင္း ဆရာေတာ္ႀကီးတို႔ ၾကြေရာက္ေတာ္မူၾကၿပီး ၾသ၀ါဒကထာ ခ်ီးျမွင့္ေတာ္မူၾကတယ္။ ေက်ာင္း ေတာ္ႀကီးျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ဦးနႏၵ၀ံသကုိလည္း ၾသ၀ါဒခံ ဆရာ ေတာ္အျဖစ္ဖူးေတြ႔ရတယ္။ ၾသ၀ါဒခံ ယူပူေဇာ္ပြဲ ၿပီးဆံုးသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ (ထုိင္ခံုကုလားထုိင္ မ်ားျပင္ ဆင္ၿပီး)  ေက်ာင္းသားအစည္းအေ၀းကို ဆက္လက္က်င္းပတယ္။ အစည္းအေ၀းကို အဖြဲ႕ဥကၠ႒ ဆရာ ေတာ္ရဲ႕ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းနဲ႔စတင္တယ္။ အဲဒီေနာက္ စာရင္းကုိင္ ဆရာေတာ္မ်ားရဲ႕ တစ္ႏွစ္တာ စာရင္း အင္း တင္ျပမႈ၊ အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ပညာေရးေဆာင္ရြက္မႈ၊ ဂိလာနသံဃာေထာက္ပံ့ကူညီမႈႏွင့္ အေထြေထြေဆြး ေႏြးခန္း မ်ားကို ေဆာင္ရြက္တယ္။ အေထြေထြေဆြးေႏြးခန္းမွာ နာဂဇၨဳနတကၠသုိလ္က အရွင္သီဟ ဥာဏ တင္ျပတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဖြဲ႕ခြဲတစ္ခုတည္ေထာင္ၿပီး ပညာေရး သင္တန္းမ်ားဖြင့္လွစ္သင္ၾကားမႈ အစီအစဥ္ကို ၀ို္င္း၀န္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္။ နံနက္ပုိင္း အစည္းအေ၀းကုိ နံနက္ (၁၀) နာရီခြဲအခ်ိန္မွာ ရပ္နားၿပီး ေန႔ဆြမ္း ဘုဥ္းေပးေတာ္မူၾကတယ္။

အစည္းအေ၀းကို ေန႔ (၁၂) နာရီခြဲအခ်ိန္မွာ ျပန္လည္က်င္းပတယ္။ ပထမဦးစြာ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မီတီသစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ၾကျခင္းအစီအစဥ္ကိုေဆာင္ရြက္တယ္။ အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ဥကၠ႒၊ အတြင္း ေရးမွဴး၊ ျပန္ၾကားေရး၊ စာရင္းစစ္မ်ားကို မဲေပးစနစ္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ၾကတာျဖစ္တယ္။ ပထမဦးစြာ သံဃာ အေရအတြက္မ်ားတဲ့ ဗာရာဏသီ၊ နာလႏၵာ၊ ဗုဒၶဂယာတကၠသုိလ္သံုးခုက ရဟန္းေတာ္မ်ား ကိုယ့္ ေဒသ အသီးသီးရဲ႕ ဥကၠ႒၊ အတြင္းေရးမွဴးစသည္မ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ၾကရတယ္။ အျခားတကၠသုိလ္က ရဟန္း ေတာ္မ်ားကေတာ့ အေရအတြက္ နည္းပါးတာေၾကာင့္ ေဒသအတြက္ သီးသန္႔ ေရြးခ်ယ္စရာမလုိပဲ ဗဟိုေရြး ခ်ယ္မႈမွာ တစ္သီးပုဂၢလအျဖစ္ တိုက္ရိုက္ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ရွိၾကတယ္။ တကၠသုိလ္ႀကီးသံုးခုက ေဒသအ တြက္ ေရြးေကာက္မႈမ်ားၿပီးေတာ့ ဗဟိုဌာနအတြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ေရြးခ်ယ္မႈျပဳၾကတယ္။ ယခုႏွစ္မွာလည္း  အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ဥကၠ႒ႏွင့္ အေထြေထြအတြင္း ေရးမွဴးတာ၀န္မ်ားကို ယမန္ႏွစ္ က ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတဲ့ အရွင္ျမတ္ ၂ ပါးပဲ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ရတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အရွင္ျမတ္ ၂ ပါးကေတာ့  မဂဓတကၠ သုိလ္က အရွင္ဇ၀န ႏွင့္ နာလႏၵာတကၠသုိလ္က အရွင္သုတာစာရာလကၤာရတို႔ျဖစ္ ၾကတယ္။ ၂၀၁၂-ခုႏွစ္ အတြက္ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕သစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္မႈ ၿပီးစီးတဲ့အခါ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ရဲ႕ ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကားမ်ားနဲ႔ ညေနပုိင္း ေဆြးေႏြးခန္းမ်ားကို ျပန္လည္ စတင္လုိက္ တယ္။ နံနက္ပိုင္းက မၿပီး သတ္ခဲ့ေသးတဲ့ နာဂဇၨဳနတကၠသုိလ္ အရွင္သီဟဥာဏရဲ႕ ျမန္မာျပည္အဖြဲ႕ခြဲ တင္ျပမႈကုိ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ျမန္မာႏိုင္ငံလတ္တစ္ေလာအေျခအေနအရ မျပဳလုပ္သင့္ေသးလုိ႔ ဆံုးျဖတ္ၾကတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသား မဂၢဇင္းစာေစာင္ျဖစ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ကို အတည္ျပဳျခင္း၊ ဂိလာနသံဃာ ေထာက္ ပံ့ေၾကးမ်ားကုိ သတ္မွတ္အတည္ျပဳျခင္းမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ၿပီး  ဥကၠ႒ဆရာေတာ္ရဲ႕ နိဂံုးကထာျဖင့္ ညေနပိုင္းအခမ္းအနားကို ေအာင္ျမင္စြာ ရုပ္သိမ္းလိုက္တယ္။ အစည္းအေ၀းၿပီးသည့္ေနာက္ အစည္း အေ၀းတက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ား ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးေရွ႕မွာ စုေပါင္း မွတ္တမ္းတင္ ဓာတ္ပံု ရုိက္္ၾကတယ္။ 

ယခုႏွစ္ ေက်ာင္းသား အစည္းအေ၀းၾကြေရာက္လာၾကတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ အေထြေထြ ခရီးစရိတ္နဲ႔ စည္းေ၀းရက္ ဆြမ္းကြမ္းဆက္ကပ္မႈမ်ားကို မဇၥ်ိမသံဃမာတာဘြဲ႔ရ ေက်ာင္းအမႀကီး ေဒၚျမရွင္(ပုလဲ) က လွဴဒါန္းေၾကာင္းသိရတယ္။ ေက်ာင္းအမႀကီး ေဒၚျမရွင္ (ပုလဲ) က ဘိတ္၊ ထား၀ယ္သူျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဂယာ ျမန္မာေက်ာင္းသားေက်ာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္ေပၚလာရန္ မတည္ေငြ သိန္း(၈၀) က်ပ္ကို ရက္ရက္ေရာေရာ ေပးစြန္႔လွဴဒါန္းခဲ့သူျဖစ္တယ္။ ယခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းရန္ပံုေငြက ပညာေတာ္ သင္ရဟန္းေတာ္မ်ား ကို တစ္ပါးလွ်င္ ရူပီးေငြ ၃၀၀၀၊ ကထိန္အလွဴ ရူပီး- ၁၀၀၀၊ ေက်ာင္းအစ္မႀကီးအလွဴ ေဒၚလာ ၁၀ စီလွဴဒါန္း ႏုိင္ခဲ့တယ္။ လတ္တေလာက သီတဂူဆရာေတာ္ရဲ႕ ေဒၚလာ (၁၀၀) စီ ေထာက္ပံ့မႈကလည္း ပူပူေႏြးေႏြး ေလးပဲ ရွိၾကေသးတယ္။ အစည္းအေ၀းၿပီးတယ္ ဆုိရင္ပဲ မဟာေဗာဓိဘုရားဘက္ကုိ ထြက္ခဲ့တယ္။ ရတနာ ဃရသတၱာဟေရွ႕မွာ ပရိတ္ ပ႒ာန္းရြတ္၊ တရားထုိင္၊ အမွ်ေ၀။ ည ဂ-နာရီေလာက္မွ ဘုရားကျပန္၊ တိဘက္ ေစ်းတန္းဘက္က လွည့္ၿပီး ေက်ာင္းျပန္။

Friday, February 3, 2012

ႏွစ္သစ္အႀကိဳ ခရီးသြားမွတ္တမ္း (၂)


၂၄-၁၂-၁၁
နံနက္ ၈ နာရီအိပ္ရာထ။ မ်က္ႏွာသစ္၊ ထုပ္ပိုးျပင္ဆင္။  ေအာက္ထပ္ ဦးေသ႒ိလအခန္းကို ထြက္ခဲ့။  ယေန႔ ေန႔လည္မွာ ဗာရာဏသီၿမိဳ႕ တကၠသုိလ္ ၂ခုက ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား ေက်ာင္းသား အစည္းအေ၀းတက္ ေရာက္ရန္အတြက္ ဗုဒၶဂယာကို ကားနဲ႔ သြားၾကမယ္။ စာေရးသူတုိ႔လည္း အတူလုိက္ပါရန္ စီစဥ္ထား။ နံနက္စာ ေကြကြာ ၂ထုပ္ေဖ်ာ္ေသာက္။ အင္တာနက္ၾကည့္။ ေရခ်ိဳး၊ နံနက္စာကို နံနက္ ၁၀- ခြဲမွာ ေနာင္ ေတာ္ ဦးသုႏၵရ ရဲ႕ လက္ရာ ၾကက္သားသုပ္စပ္စပ္ကုိ အားျပဳၿပီးစား။ ေန႔ ၁၁ ခြဲမွာ  BHUမွ စုရပ္ျဖစ္တဲ့ ဆန္စစ္ကရစ္တကၠသုိလ္ကို သံုးဘီးနဲ႔ ထြက္ခဲ့ၾက။ ဆန္စစ္ကရစ္တကၠသုိလ္မွ ဗုဒၶဂယာသုိ႔ ဘတ္စ္ကားနဲ႔ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီမွာ စတင္ထြက္ခြါ။ ဗာရာဏသီမွ ဗုဒၶဂယာသုိ႔ ဘံုေဘ ေစာမယေကာလိပ္မွ ၇ ပါး၊ ပူေနးမွ ၂ ပါးအပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ရဟန္းေတာ္ ၂၄ ပါး လုိက္ပါလာၾကတယ္။ ဗာရာဏသီႏွင့္ ဗုဒၶဂယာ ကီလုိမီတာ (၂၁၀) ေ၀းၿပီး ၅-နာရီ၊ ၆-နာရီေလာက္ ကားေမာင္းရတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ ဗုဒၶဂယာရွိ  ျမန္မာ ေက်ာင္းသားမ်ားေက်ာင္းကုိ ည-၇ နာရီမွာေရာက္တယ္။ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းကို ေရာက္တယ္ဆုိရင္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္း ဥကၠ႒ဆရာေတာ္အမွဴးျပဳတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားက ႀကိဳဆိုေနရာခ်ထားေပးၾကတယ္။ ေနစရာ အခန္းရတယ္ဆုိရင္ပဲ ဘုရားဖူးဘို႔ မဟာေဗာဓိဘုရားဘက္ကို ထြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းနဲ႔ မဟာေဗာဓိ ေစတီေတာ္က ၂ ကီလိုမီတာေလာက္ေ၀းတယ္။ ေျခလ်င္ေလွ်ာက္သြားရင္  မိနစ္ အစိတ္၊ သံုးဆယ္ေလာက္ၾကာမယ္ေပါ့။ ရူပီး ၁၅-က်ပ္ေလာက္ေပးၿပီး ဆုိက္ကားစီးသြားရင္လည္းရတယ္။ ဘုရား ဖူးရာသီ ေရာက္တာမုိ႔ ဗုဒၶဂယာတစ္၀ိုက္မွာ လူေတြသိပ္စည္တယ္။ အထူးသျဖင့္ တိဘက္ လူမ်ိဳးေတြက ဒီအခ်ိန္ ေရာက္ရင္ အုပ္လုိက္က်င္းလုိက္ ဗုဒၶဂယာေဒသကို ဘုရားဖူးလာၾကေတာ့တာပဲ။ ဗုဒၶဂယာေဒ သမွာ ၂ လ  ၃လ ေဆာင္းခိုေနထိုင္ၿပီးမွ သူတုိ႔ေဒသကို ျပန္ၾကတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ အိႏၵိယက ဗုဒၶေဒသ ေတြကို ကမၻာတစ္၀ွမ္းက လူေတြလာၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ တိဘက္၊ ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ သီရိလကၤာ၊ ဗိယက္ နမ္၊ ထုိင္၀မ္၊ ေဟာင္ေကာင္၊ (စင္ကာပူ၊) ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယား ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံေတြက အဓိက လာၾကတာမ်ား တယ္။ ေရႊျမန္မာေတြက ဘုရာဖူးမွာ သူ႔ထက္ကဲတာမို႔ အိႏၵိယက ဗုဒၶေဒသေတြမွာ ျမန္မာဆိုရင္ သိၾကသူ မ်ားတယ္။ ျမန္မာေတြက ဗန္းပရုပ္ဆီလက္ေဆာင္ ေပးေလ့ရွိတာမို႔ ကုလားမ်ားက ျမန္မာကိုျမင္ရင္ ဗန္းဗန္းနဲ႔ ပရုပ္ဆီေတာင္းေတာ့တာပဲ။ မဟာေဗာဓိေစတီေတာ္ေရာက္ေတာ့ ဂႏၶကုဋီတုိက္ထဲကို အရင္ ၀င္ၿပီး အပရာဇိတပလႅင္ေတာ္ေနရာမွာ သီတင္းသံုးေတာ္မူတဲ့ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ျမတ္ကို မမွိတ္မ သုန္ၾကည့္ၿပီး ျမတ္ဗုဒၶဂုဏ္ေတာ္ေတြကို အထပ္ထပ္ရြတ္ပြား ပူေဇာ္ေနမိတယ္။ ဒီေနရာမွာ တုိ႔ျမတ္ဗုဒၶ မာရ္ ငါးပါးကို ေအာင္ေတာ္မူၿပီး အျမတ္ဆံုး ဘုရားအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ေနရာျဖစ္တယ္လို႔ သိရ  တယ္။ ဂႏၶကုဋီတုိက္ထဲမွာ အေတာ္ကေလးၾကာေနခဲ့ၿပီး မဟာေဗာဓိေညာင္ပင္ဆီကိုလာခဲ့တယ္။ ဒီ မဟာေဗာဓိ ပင္နဲ႔ ေစတီေတာ္ေနရာက ဗုဒၶဘာသာမွာ အဓိကက်တဲ့ ေနရာျဖစ္တယ္ဆုိရင္ မမွားဘူး။  သမိုင္းအရ အပရာဇိတပလႅင္ေတာ္ေနရာမွာ အေသာကမင္းတရားႀကီးက အထိန္းအမွတ္ေစတီငယ္ တစ္ဆူတည္ခဲ့ တယ္။ ခရစ္ႏွစ္ ၂ ရာစုခန္႔မွာ မဂဓတိုင္းဘုရင္တစ္ပါးက အေသာကမင္းရဲ႕ေစတီငယ္ကို ယခုလက္ရွိပံုစံ ေစတီေတာ္ႀကီးအျဖစ္ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္။ ကာလဒါဏ္ခ်က္ေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးသြားတဲ့ ေစတီေတာ္ႀကီးကို ၁၂၃၉ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာဘုရင္ မင္းတုန္းမင္း တရားႀကီးက တစ္ဖန္ ျပဳျပင္ခဲ့တယ္။  ယခု လက္ရွိ ဖူးေတြ႕ ေနရ တဲ့ ကမၻာေက်ာ္ မဟာေဗာဓိေစတီေတာ္ႀကီးက  ေရႊျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ေကာင္းမႈျဖစ္တယ္လုိ႔ ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြား ေျပာလုိ႔ရတာေပါ့။ ယခုလက္ရွိ မဟာေဓာဓိ ေညာင္ပင္ကလည္း ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေတာ္အခါက ေညာင္ပင္ မဟုတ္ေတာ့ပဲ ေနာက္မွျပန္လည္စုိက္ပ်ိဳးထားတဲ့ ေညာင္ပင္ျဖစ္တယ္လုိ႔သိရတယ္။ ေဗာဓိ ေညာင္ပင္ကုိ အေသာကမင္းမိဘုရားငယ္ တိႆရကၡာ ကတစ္ခါ၊ ဘဂၤလားနယ္ ရွီ၀ဘုရင္ ဆာဆကၤာက ၂ခါ၊ မဂိုလ္မင္းရဲ႕စစ္သားေတြက တစ္ခါ အႀကိမ္ႀကိမ္ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကတယ္။ ယခုလက္ရွိေညာင္ပင္က (၁၈၇၆) ခုႏွစ္ ေလျပင္းမုန္တုိင္းေၾကာင့္ လဲၿပိဳသြားတဲ့ မဟာေဗာဓိေညာင္ေနရာမွာ ဟိႏၵဴဘုန္းႀကီး မဟန္႔က ဗုဒၶဘာ သာ၀င္မ်ားဖူးေမွ်ာ္ဘို႔ ျပန္လည္စုိက္ပ်ိဳးထားခဲ့တဲ့ ေညာင္ပင္ျဖစ္တယ္လုိ႔သိရတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ေနေန ဘုရား တန္ခိုးေတာ္ေၾကာင့္ ပူေဇာ္စရာ က်န္ေနေသးတာကိုပင္ ေက်းဇူးတင္ရေပမယ္။ ေညာင္ပင္ေအာက္မွာ ဂုဏ္ ေတာ္ပြား၊ အေနကဇာတင္၊ ပ႒ာန္းပစၥယ နိေဒၵသ ရြတ္ဘာသ္ပူေဇာ္၊ တရားထုိင္၊ ေမတၱာပို႔၊ အမွ်ေ၀။ မဟာေဗာဓိေစတီေတာ္က ျပန္ထြက္ေတာ့ ည ၉ နာရီရွိၿပီ။  မဟာေဗာဓိ ေစတီေတာ္ ဂိတ္ေပါက္ကို နံက္ ၆ နာရီဖြင့္၍ ည ၉ နာရီပိတ္တယ္လုိ႔ သိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရားတံတုိင္းတြင္းမွာ ညလံုးေပါက္ တရားထုိင္၊ ဘုရားဖူးေနခ်င္ရင္ေတာ့ သက္္ဆိုင္ရာကို ပတ္စပို႔ျပ၊ ရူပီး (၅၀၀) ေပးရင္ ရတယ္လုိ႔ သိရတယ္။