အဘိဓမၼာ အသင္း ဒုတိယအႀကိမ္ စည္းေ၀း

အခမ္းအနား စတင္ဖြင့္လွစ္

international abhiddhamma society (အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဘိဓမၼာ အသင္း) ဒုတိယအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းပြဲကုိ ၂၄ ၾသဂုတ္လ ၂၀၁၀ (ပုဏၰိမာ-လျပည့္) ေန႔ ညေန ၅း ၃၀ အခ်ိန္က ပူေနးၿမိဳ႕ ပူေနးတကၠသိုလ္၊ အသင္း၏ တည္ေနရာ ဗုဒၶ၀ိဟာရ ေက်ာင္းေတာ္တြင္ ဆင္ယင္က်င္းပခဲ့သည္။ အခမ္းအနား သို႔ ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ သီရိလကၤာ၊ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္၊ ဂ်ပန္၊ ဂ်ာမန္ႏိုင္ငံတို႔မွ ပညာေတာ္သင္ ရဟန္းေတာ္မ်ား၊ တကၠသုိလ္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္း သူမ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။

ေမတၱာသုတ္ရြတ္ပြား

အစည္းအေ၀းကို မစၥတာ ဆန္ေဂ်း တန္ဘာဘဂိတ္ ( ပါဠိ႒ာနႏွင့္ ဆန္စစ္ကရစ္႒ာန ဆရာ) က အခမ္းအနား မွဴးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး အခမ္းအနားအစီအစဥ္မ်ားကို ေက်ျငာသည္။

အစီအစဥ္

အခမ္းအနားမွဴး ဆရာ ဆန္ေဂ်း

နံပါတ္ ၁။ ဆင္းတု ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္အား ဆီမီးဖေယာင္တိုင္မ်ား၊ အေမႊးနံ႔သာတိုင္မ်ားျဖင့္ ထြန္းညွိ ပူေဇာ္ျခင္း မ်ားကို ျပလုပ္သည္။

နံပတ္ ၂။ နေမာတႆ ဘုရားရွိခိုး ဂါထာကုိ သံုႀကိမ္ ရြတ္ဆို ဘုရားကန္ေတာ့့၍ အခမ္းအနားကို ဖြင့္လွစ္ သည္။

နံပတ္ ၃။ တက္ေရာက္လာသူမ်ားက ျမန္မာရဟန္းေတာ္ အရွင္ကုသလထံ ငါးပါးသီလ ခံယူေဆာက္ တည္ၾကသည္။

နံပတ္ ၄။ ျမန္မာရဟန္းေတာ္ အရွင္ကုသလ က အဖြင့္အမွာ (ႀကိဳဆိုႏႈတ္ခြန္းဆက္) စကား ေျပာဆိုသည္။

နံပတ္ ၅။ အဖြဲ႔၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္သူ မစၥတာ ဆန္ေဂ်းက ၿပီးခဲ့သည့္ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းေန႔က ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို အစည္းအေ၀းသုိ႔ တင္ျပၿပီး ယေန႔ စည္းေ၀း ဆံုးျဖတ္ရမည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုတင္ျပသည္။

နေမာ ဗုဒၶါယပါဘုရား

စည္းေ၀းဆံုးျဖတ္ရမည့္ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ-

(က) အဖြဲ႔၏ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံစည္းမ်ဥ္း။

(ခ) အဖြဲ႕၏ ျပဓာန္းက်မ္းစာ။

(ဂ) အဖြဲ႔၏ ကုိယ္ပုိင္တံဆိပ္ႏွင့္ စာသား ႏွင့္

(ဃ) အဖြဲ႕၏ ေရွ႕ဆက္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။

ဆံုးျဖတ္ အတည္ျပဳခ်က္အခ်ိဳ႕

sunday school မွ ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ႕

(က) မစၥတာ ဆန္ေဂ်းက အဖြဲ႔၏ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံစည္းမ်ဥ္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အဖြဲ႔၏ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း၊ ဥကၠ႒ဆိုင္ရာ၊ အဖြဲ႔၀င္္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကုိ ေရးဆြဲ တင္ျပလာသည္ကို စည္းေ၀း တက္ေရာက္ လာသူမ်ားက ညွိႏႈိင္း အတည္ျပဳၾကသည္။

(ခ) အဖြဲ႕၏ ျပဓာန္းက်မ္းစာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာရဟန္းေတာ္ အရွင္ကုသလ က ( ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ပညာသင္ၾကားေရးဆိုင္ရာ၊ လူဒကာ ဒကာမမ်ားဆိုင္ရာ သင္ၾကားရမည့္ ဘာသာ ရပ္မ်ား) ေရးဆြဲတင္ျပသည္ကုိ အားလံုးက သေဘာညီ အတည္ျပဳၾကသည္။

(ဂ) အဖြဲ႔၏ မူပုိင္ တံဆိပ္ႏွင့္ စာသားကုိ ျမန္မာရဟန္းေတာ္ အရွင္ကုသလက တင္ျပသည္ကုိ ေဆြးေႏြး အတည္ျပဳၾကသည္။

(ဃ) အသင္း၏ ေရွ႕ဆက္ လုပ္ငန္းရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လာမည့္ တနဂၤေႏြေန႔မွစ၍ တနဂၤေႏြေန႔တိုင္း သင္ၾကားမည့္ Sunday dhamma school ပထမအဆင့္ (elementary level) ကုိ စတင္ သင္ၾကားရန္ အတည္ျပဳၾကသည္။

နံပတ္ ၅။ ညေန ၇ နာရီအခ်ိန္တြင္ အခမ္းအနားကို ေအာင္ျမင္စြာ ရုပ္သိမ္းလုိက္သည္။

ဗိယက္နာမ္ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား၏ အေမမ်ားေန႔အခမ္းအနား

ူူူူူူူူူူ

၂၄- ၈- ၂၀၁၀ ေန႔ နံက္ပုိင္းတြင္ ဗိယက္နမ္ႏိုင္ငံ ပညာ ေတာ္သင္ ရဟန္းေတာ္မ်ား၊ သီလရွင္မ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေလးမ်ား စုေပါင္း၍ အေမမ်ား ေန႔အခမ္းအနားကုိ ပူေနးၿမိဳ႕၊ ပူေနးတကၱသိုလ္၊ ဗုဒၶ၀ိ ဟာရ ေက်ာင္းေတာ္တြင္ ဆင္ယင္က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ အခမ္းအနားကို နံက္ ၁၀ နာရီတြင္ စတင္ က်င္းပရာ ေရွးဦးစြာ ဗုဒၶ၀ိဟာရ ေက်ာင္းေဆာင္ အတြင္းရွိ ဗုဒၶဆင္း တုေတာ္ေရွ႕တြင္ ဗုဒၶဂီတိမ်ားကို စုေပါင္း၍ ရြတ္ဖတ္ၾက သည္။ ထို႔ေနာက္ လွဴဒါန္းဘြယ္ရာမ်ားကုိ လွဴဒါန္းျခင္း၊ ေန႔လည္စာမ်ားကုိ စုေပါင္းစား ေသာက္ျခင္းမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ၾကသည္။ ေန႔လည္စာ စားေသာက္ၿပီးေနာက္ လူငယ္မ်ားက အေမေန႔ ဆိုင္ရာ သီခ်င္းမ်ားကုိ အလွည့္က် သီက်ဴးၾကသည္။

ျမန္မာရဟန္းေတာ္ အရွင္ကုသလသည္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ( ဗိယက္နာမ္ ရဟန္းေတာ္) က ဖိတ္ေခၚသျဖင့္ ဗိယက္နမ္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား ျပဳလုပ္သည့္ အေမေန႔ ပြဲသဘင္သုိ႔ ပါ၀င္တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ေန႔ လည္စာ စားၿပီးခ်ိန္ ၀မ္းသာစကား ေျပာေပးပါ ဟု ေတာင္းဆိုၾကသျဖင့္ ေက်းဇူးတင္စကား ၀မ္းေျမာက္စကား ေျပာဆုိေပးရသည္။

ယေန႔သည္ ဗိယက္နာမ္ႏိုင္ငံ၏ အေမေန႔ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေမတၱာအခါေတာ္ေန႔လည္းျဖစ္ ပါေၾကာင္း။ (ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လျပည့္ေန႔သည္ ၂၅ ရက္ေန႔ျဖစ္သည္) ထုိ႔ေၾကာင့္ အေမေန႔ႏွင့္ ေမတၱာေန႔၊ ေမတၱာေန႔ ႏွင့္ အေမေန႔၊ ျမန္မာႏွင့္ ဗိယက္နာမ္၊ ဗိယက္နာမ္ႏွင့္ ျမန္မာ နီးစပ္ေသာ အေနအထားတြင္ ရွိပါေၾကာင္း။ အေမဆိုသည္မွာ ေနရာတိုင္း၊ အခ်ိန္တိုင္းတြင္ ရွိပါေၾကာင္း။ အေမဆိုေသာ စကားသည္ မည္သည့္ ဘာသာ စကားတြင္ျဖစ္ေစ မေျပာင္းလဲေသာ အေနအထားတြင္ ရွိပါေၾကာင္း။ ပါဠိဘာသာအားျဖင့္ အေမသည္ မာတာ။ အေဖသည္ ပိတာ။ အဂၤလိပ္စကားတြင္လည္း မာသား၊ ဖားသား။ အိႏိၵိယ၊ တရုပ္၊ ကုိရီးယားတြင္ မာမာ၊ ပါပါ။ ျမန္မာမ်ားက ေမေမ၊ ေဖေဖ ဟု ေခၚၾကပါေၾကာင္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေမဟူသည္ ကမၻာေလာကႀကီးအတြင္း၌တူမွ်ေသာသေဘာရွိပါေၾကာင္း။

အေမဟူသည္ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ ၊ ဥေပကၡာဆိုသည့္ ေကာင္းျမတ္ေသာစိတ္မ်ားကုိ ပုိင္ဆိုင္ ထားသူမ်ားျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ၄င္းစိတ္ဓာတ္မ်ားသည္ ကမၻာေလာကႀကီး သာယာလွပဘို႔ ေအးခ်မ္းဘို႔ အတြက္ အဓိက အေျခခံတရားမ်ားျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ိဳး၊ ကမၻာေလာက ေအးခ်မ္းသာယာ ဘို႔ရန္ အတြက္ လူတိုင္းလူတိုင္း အေမ့၏ စိတ္ဓာတ္မ်ားကို ေမြးျမဴသင့္ပါေၾကာင္း။ ယေန႔ ျပဳလုပ္သည့္ အေမမ်ားေန႔ အခမ္းအနားသည္ အေမ့၏ စိတ္ဓာတ္မ်ားကုိ အားလံုး ေမြးျမဴၾကဘို႔ လုိအပ္ေၾကာင္း သတိတရား မ်ားျဖစ္ေစသည့္အတြက္ အလြန္အက်ိဳးမ်ားသည့္ အခမ္းအနားတစ္ခုျဖစ္ပါေၾကာင္း။ အခမ္းအနားသုိ႔ ယခုလို တက္ေရာက္ခြင့္ ရသည့္အတြက္ အလြန္တရာ ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း။ အားလံုးေသာ ဗိယက္နာမ္ ရဟန္းေတာ္၊ သီလရွင္၊ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ ေဘးရန္ကြာ ခ်မ္းသာၾကပါေစလို႔ ေမတၱာဆုမြန္မ်ား ေခၽြအပ္ပါေၾကာင္း ေျပာဆိုၿပီး ၀မ္းေျမာက္စကားကုိ အဆံုးသတ္လုိက္သည္။

ထုိ႔ေနာက္ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးသူမ်ားကို စားစရာ( ဆီ၊ ဆန္၊ ဆား) မ်ားေ၀ငွေပးကမ္းျခင္း အစီအစဥ္ကုိ ျပဳလုပ္ၾကၿပီး အေမမ်ားေန႔ အခမ္းအနားကုိ ညေန ၃ နာရီတြင္ အဆံုးသတ္လုိက္သည္။

အဘိဓမၼာသင္ရေအာင္ (၁၄)

အဘိဓမၼတၴသဂၤဟဆုိတာ
အဘိဓမၼတၳသဂၤဟကို ပုိဒ္ခြဲၾကည့္ရင္ အဘိဓမၼ+အတၳ+သဂၤဟ သံုးပုဒ္ျဖစ္ တာကို ေတြ႕ရမယ္္။ အဘိဓမၼာ ဆိုတာကေတာ့ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္း၊ အတၳ က အနက္အဓိပၸါယ္ သေဘာတရား။ သဂၤဟ က ေပါင္းယူျခင္း လုိ႔အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ဆုိလိုတာက အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းလာ အနက္ အဓိပၸါယ္ သေဘာတရားမ်ားကုိ အက်ဥ္းခ်ံဳး( အႏွစ္ထုတ္) ၿပီး ေရးသားျပဳစုထားတဲ့ က်မ္းစာတစ္ခုျဖစ္တယ္ ဆိုတာပဲ။ ဒီက်မ္းစာကို ေလ့လာရင္ က်ယ္၀န္းတဲ့ အဘိဓမၼာက်မ္းစာႀကီးေတြရဲ႕ အနက္ အဓိပၸါယ္ သေဘာ တရားေတြကို ေကာင္းေကာင္း သိနားလည္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ပညာရွင္တုိင္း လက္မလႊတ္တမ္း ေလ့လာေနတဲ့ အဘိဓမၼာ အေျချပဳ က်မ္းစာ တစ္ခုျဖစ္တယ္။

ဒီက်မ္းစာမွာ
ဒီက်မ္းစာမွာ အပိုင္း ၉-ပိုင္းပါရွိတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့-
၁။ စိတ္ပုိင္း
၂။ ေစတသိက္ပိုင္း
၃။ ပကိဏ္းပိုင္း
၄။ ၀ီထိပုိင္း
၅။ ၀ီထိမုတ္ပိုင္း
၆။ ရုပ္ပိုင္း
၇။ သမုစၥည္းပိုင္း
၈။ ပစၥည္းပုိင္း ႏွင့္
၉။ ကမၼ႒ာန္းပိုင္း တုိ႔ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာေတြက သၿဂႋဳဟ္ ကိုးပုိင္းလုိ႔ ေခၚၾကတယ္။



အဘိဓမၼတၴသဂၤဟက်မ္းက ဘာေတြျပတာလဲ
၁။ စိတ္ပုိင္းဆိုတာ စိတ္ေတြရဲ႕ အေၾကာင္းကုိ ျပဆိုထားတဲ့ အပို္င္း က႑ျဖစ္ တယ္။ စိတ္ ၈၉ပါး အက်ယ္ ၁၂၁ ပါးရွိပံုကုိ အေသးစိတ္ ေရတြက္ေဖာ္ျပထား တာျဖစ္တယ္။

၂။ ေစတသိက္ပုိင္းကေတာ့ ေစတသိက္ေတြအေၾကာင္းကို အဓိက ျပဆိုထား တာပဲ။ ေစတသိက္ ၅၂ ပါးကို အမ်ိဳးအစားခြဲျခားျပၿပီးေတာ့ စိတ္ႏွင့္ ေစတသိက္ မ်ား ဘယ္လို ေရာယွက္ေနၾကတယ္ဆိုတာကုိ အထူးတလည္ ျပဆိုထားျခင္းျဖစ္ တယ္။

၃။ ပကိဏ္းပိုင္းကေတာ့ စိတ္ေတြ ေစတသိက္ေတြကို ေ၀ဒနာ၊ ဟိတ္၊ ကိစၥ၊ ဒြါရ၊ အာရံု၊ ၀တၳဳဆိုတဲ့ ပကိဏ္းေျခာက္ခ်က္နဲ႕ ဘယ္လုိ ေ၀ဘန္ရမယ္ဆိုတာကုိ အဓိကျပဆိုထားတယ္။

၄။ ၀ီထိပိုင္းကေတာ့ စိတ္ေတြဟာ အစီအစဥ္နဲ႕ တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္ဆို တာကို အဓိကထားျပဆိုထားတာပဲ။

၅။ ၀ီထိမုတ္ပိုင္းကေတာ့ ကမၻာေျမႀကီးအေၾကာင္း သတၱ၀ါေတြအေၾကာင္း ဘံုဌာနေတြ အေၾကာင္း ဘ၀ေဟာင္းနဲ႔ ဘ၀သစ္ ဘယ္လုိကူးေျပာင္းသြား တယ္ဆိုတာေတြကို အေသးစိတ္ တင္ျပထားတဲ့ အပိုင္းက႑ တစ္ခုျဖစ္တယ္။

၆။ ရုပ္ပိုင္းကေတာ့ ရုပ္တရားေတြရဲ႕ အလုပ္လုပ္ေနပံုေတြကို စနစ္တက် တင္ျပ ထားတဲ့ အပို္င္းျဖစ္တယ္။ ဒီအပိုင္းမွာ နိဗၺာန္အေၾကာင္းကိုလည္း အနည္းငယ္ ပူးတြဲတင္ျပ ထားေသးတယ္။

၇။ သမုစၥည္းပုိင္းကေတာ့ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္တရားမ်ားကို နာမည္တစ္မ်ိဳးနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းသေဘာတရားမ်ားကို အေသးစိတ္ျခယ္မႈန္းတင္ျပထားတဲ့ အပိုင္းျဖစ္တယ္။ ခႏၶာ အာယတန ဓာတ္ သစၥာ ဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္ပံုေတြကိုလည္း တင္ျပထားေသးတယ္။

၈။ ပစၥည္းပိုင္းကေတာ့ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္း ပ႒ာန္းနည္းေတြကို နက္နက္နဲနဲ တင္ျပထားတဲ့ အပိုင္းျဖစ္တယ္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္းကုိ အေသးစိတ္ တင္ျပထား ေပမဲ့ ပ႒ာန္းနည္းကိုေတာ့ အက်ယ္မျပသာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မာတိကာေလာက္သာ ခြဲျပထားခဲ့တယ္။

၉။ ကမၼ႒ာန္းပိုင္းကေတာ့ ပရမတ္သေဘာတရားေတြကို ဘ၀လြတ္ေျမာက္ မႈအတြက္ ဘယ္လုိအသံုးခ်ရမယ္ဆိုတာကို အေသးစိတ္ၫႊန္ျပထားတဲ့ အပိုင္း ျဖစ္တယ္။ အဓိကအားျဖင့္ စိတ္စြမ္းအားကုိ ျဖစ္ေစတဲ့ သမထႏွင့္ ဘ၀လြတ္ေျမာက္မႈကို ေပးစြမ္းႏိုင္တဲ့ ၀ိပႆနာနည္းလမ္းေတြကို အေသးစိတ္ တင္ျပ ထားတဲ့ အပိုင္းက႑တစ္ခုျဖစ္တယ္။

အဘိဓမၼာသင္ရေအာင္(၁၃)

က်မ္းျပဳဆရာေတာ္
က်မ္းျပဳဆရာေတာ္အမည္က အရွင္အႏုရုဒၶါျဖစ္တယ္။ သာသနာႏွစ္ ၉၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွာ ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ပညာရွင္တစ္ပါးျဖစ္တယ္။ သာသနာႏွစ္ ၉၀၀ ၀န္းက်င္ဆိုတာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္အတြက္ အားထားရတဲ့ တကယ့္ဒိတ္ဒိတ္ၾကဲ က်မ္းျပဳ အာဇာနည္ေတြ အသီးအသီး ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ပါဠိစာေပရဲ႕ ေရႊေခတ္ျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶ၀ံသအ႒ကထာ၊ ၀ိနိစၦယ၊ အဘိဓမၼာ ၀တာရအ႒ကထာ က်မ္းျပဳ ဆရာေတာ္ အရွင္ဗုဒၶဒတၱႏွင့္ အရွင္တုိ႔ဟာ ဆရာတူတပည့္ျဖစ္တယ္လို႔ သမုိင္းဆရာမ်ားကဆိုတယ္။

ဆရာေတာ္ကို သီရိလကၤာႏိုင္ငံ (သီဟုိဠ္ကၽြန္း)သားလို႔ ျမန္မာမ်ားက အစဥ္အဆက္ ယူဆခဲ့ၾကတယ္။ ဆရာေတာ္ဟာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ အႏုရာဓၿမိဳ႕ က ၀ဋၬဂါမဏိ မင္းႀကီးရဲ႕ မိဘုရားႀကီး ေသာမေဒ၀ီ ေဆာက္လုပ္ လွဴဒါန္းတဲ့ မူလေသာမ ေက်ာင္းတုိက္ႀကီးမွာ သီတင္းသံုးေတာ္မူတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေနာက္ တုိင္းသား သုေတသီမ်ားကေတာ့ အရွင္ဟာ သီဟိုဠ္သားေတာ့ ဟုတ္ခ်င္ ဟုတ္မယ္။ ဒါေပမဲ့ သူရဲ႕ ဘ၀တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းဟာ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း ကဥၥိပူရန္ ဆိုတဲ့ အရပ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနတယ္၊ ဆုိလုိတာက က်မ္းျပဳအရွင္ဟာ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း ကဥၥိပူရန္မွာလည္း အေတာ္ၾကာၾကာ သီတင္းသံုးေတာ္မူခဲ့ဘူးတယ္လို႔ တင္ျပၾကတယ္။ အေနာက္တုိင္းသားေတြရဲ႕စကားမမွားပါဘူး။ ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ့ အရွင္ဟာ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္းသားလုိ႔ေတာင္ ေျပာလို႔ရတဲ့ အေထာက္အထားမ်ား ရွိေနရလို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ က်မ္းျပဳအေက်ာ္ ေတာင္ၿမိဳ႕ မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္က အရွင္ဟာ အိႏၵိယေတာင္ပုိင္းသား ျဖစ္တယ္လို႔ မိန္႔ဆိုေတာ္ မူခဲ့တယ္။ ဆရာေတာ္က သူရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ သၿဂိဳဟ္ဘာသာဋီက်မ္းႀကီးမွာ ဒီလိုစိစစ္ျပေတာ္မူခဲ့တယ္။

ေသေ႒ ကဥၥိ၀ေရ ကာ၀ီေရ နဂေရ ၀ေရ၊ ကုေလ သဥၥာတာဘူေတန ဗဟုႆုေတန ဥာဏိနာ ဟူေသာ ပရမတၳ၀ိနိစၧယနိဂံုးဂါထာအရ အရွင္အႏုရုဒၶါ သည္ကဥၥိတိုင္း ကာ၀ီရၿမိဳ႕တြင္ ဖြားျမင္ေသာပုဂၢိဳလ္တည္းဟု သိသာၿပီ။ ထိုကဥၥိ တိုင္းကား အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း မဒရ႒္နယ္၌ တည္ရွိ၏။

အိႏၵိယေတာင္ပုိင္းေဒသဆိုတာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံႏွင့္ နီးတယ္။ ၿပီးေတာ့ သီရိ လကၤာႏိုင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာဘုရင္မ်ားအဆက္ဆက္အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး သာသနာေတာ္ကုိ ခ်ီးေျမွာက္ေတာ္မူၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသား က်မ္းတတ္ ပုဂၢိဳဟ္မ်ားဟာ သီရိလကၤာဘက္ကူးၿပီး သီတင္းသံုးေနထိုင္ေတာ္မူေလ့ရွိၾကတယ္။ ဒီအထဲမွာ အရွင္အႏုရုဒၶါလည္းတစ္ပါးအ၀င္ျဖစ္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ ဆရာေတာ္ဟာ ဒီက်မ္းစာကုိ ျပဳစုေတာ္မူတဲ့အခ်ိန္မွာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ အႏုရာဓၿမိဳ႕က မူလေသာမဆိုတဲ့ ေက်ာင္းတုိက္ႀကီးမွာ သီတင္းသံုးေတာ္မူခုိက္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း စိစစ္ျပေတာ္ခဲ့ေသးတယ္။

ဒီက်မ္းကို ေရးသားရန္ေတာင္းဆုိသူကေတာ့ နမၸေခၚတဲ့ ဥပါသကာ တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း က်မ္းၿပီးနိဂုမ္းမွာ ေဖၚျပထားတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဆရာေတာ္ဟာ ဒီက်မ္းစာအျပင္ ပရမတၳ၀ိနိစၧယ၊ နာမရူပပရိေစၦဒက်မ္းစာတို႔ကိုလည္း ေရးသားေတာ္မူခဲ့ေသးတယ္။
အရွင္သည္ အဘိဓမၼတၴသဂၤဟက်မ္းစာကို ေရးသားေတာ္မူတဲ့အခါမွာ ျမတ္စြာ ဘုရားရဲ႕ အာေဘာ္က် အဘိဓမၼာက်မ္းစာရဲ႕ အဆီအႏွစ္မ်ားကုိ ထုတ္ျပႏိုင္စြမ္းရွိတာမို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္က ပညာရွင္အမ်ားရဲ႕ ေလးစား တန္ဖိုးထားျခင္းကုိ ခံရတယ္။ သီလ သမာဓိ ပညာ အားႀကီးေတာ္မူတဲ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါးအျဖစ္ ရႈျမင္ျခင္းခံရတယ္။

အဘိဓမၼာသင္ရေအာင္(၁၂)

ျမန္မာနည္းျမန္မာ့ဟန္ စာသင္နည္းေတြဟာ အေတာ္ေလးကို အဆင့္ျမင့္မား ေကာင္းမြန္ခိုင္ခန္႔တယ္ဆိုတာ ျပည္ပက ပညာသင္ၾကားေရးစနစ္ေတြနဲ႕ ႏႈိင္းယွဥ္တုိင္းတာလုိက္မွ ပိုမို သိနားလည္ရတယ္။ ျမန္မာေတြ ကံေကာင္းျခင္းႀကီးစြာ ဒီလို အေကာင္းေတြရေနတဲ့ အေျခအေနက ေျပာင္းလဲ မသြားပါေစနဲ႕လို႔ ရင္တမမ ဆုတေနရေတာ့တယ္။ ကဲ ဒီေလာက္ဆို အဘိဓမၼာ မိတ္ဆက္ ေတာ္ေလာက္ၿပီထင္ပါတယ္။ မူရင္းက်မ္းစာဆီကို သြားေရာက္ဘို႔ အခ်ိန္ေနာက္က်ေနမွာ စိုးရတယ္။ စိန္ေကာင္း ေက်ာက္ေကာင္းေရာင္းခ်တဲ့ ေနရာမွာ ေဆးရိုးသည္က ကန္႔လန္႕မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးေလ။

အဘိဓမၼတၴသဂၤဟက်မ္းစာ
အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္းဟာ ကမၻာမွာ အလြန္အင္မတန္ နာမည္ႀကီးတဲ့ က်မ္းစာျဖစ္တယ္။ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းကုိ ၿခံဳငံုမိေအာင္ ေရးသားထားတဲ့ အင္မတန္ က်စ္လစ္ေသသပ္ ေကာင္းမြန္တဲ့ က်မ္းျမတ္ တစ္ဆူျဖစ္တယ္။ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းဟာ အလြန္က်ယ္ျပန္႔ လြန္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေလ့လာ နားလည္ဘို႔ မလြယ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဘိဓမၼာ သေဘာ တရားမ်ားကုိ အလြယ္ တကူ ေလ့လာ ႏိုင္တဲ့ အေထာက္အကူျပဳ က်မ္းတစ္ခု ရွိသင့္တယ္ ဆိုတာ သေဘာရေတာ္မူတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအဘိဓမၼာ အေျချပဳက်မ္းစာကုိ ေရးသားေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္။ အဆီအႏွစ္မ်ားခ်ည္း စုေ၀းေနတဲ့ဒီက်မ္းစာဟာ လက္၀ါးသာ သာေလာက္ရွိသည္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာပညာရွိမ်ားက ဒီက်မ္းစာကုိ လက္သန္းအ႒ကထထာလို႔ တင္စားေခၚေ၀ၚၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူရဲ႕ အရွိန္အ၀ါက မေသးငယ္ဘူး။ ကမၻာအရပ္ရပ္က ပညာရွိမ်ားရဲ႕ မ်က္ရႈသဘြယ္ ေလးစား တန္ဖိုးထားျခင္းကုိ ခံရတယ္။ ဘာသာအသီးသီး ျပန္ဆိုမႈမ်ား။ အဖြင့္က်မ္းစာမ်ားျဖင့္ လ၀န္းကို ၾကယ္တာရာမ်ား ၀န္းရံခေနသည့္ပမာ အလြန္ ခန္႕ျငားထည္၀ါလွတယ္။

အဘိဓမၼာသင္ရေအာင္ (၁၁)

ျမန္မာျဖစ္ အဘိဓမၼာ က်မ္းစာအုပ္မ်ား
အဘိဓမၼာကို ျမန္မာေတြ သိနားလည္ပံုက သာမာန္မဟုတ္ဘူး။ တကယ့္ကုိ သဘာ၀ႏွင့္ ဟပ္ၿပီး အပ္က်မပ္က် သိနားလည္ၾက တာ။ ျမန္မာႏွင့္ အဘိဓမၼာ၊ အဘိဓမၼာႏွင့္ ခြဲျခားလို႔ကုိ မရေအာင္ျဖစ္ေနတာ။ ကမၻာက ျမန္မာေတြကုိ အဘိဓမၼာတတ္သိနားလည္သူေတြအျဖစ္ အထင္ႀကီးၾကတယ္။ ဒီဂုဏ္ကို ထိန္းထားဘို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာမ်ား အဘိဓမၼာ ကၽြမ္းမကၽြမ္းကုိ ျမန္မာမ်ား ေရးသားျပဳစုထားတဲ့ အဘိဓမၼာက်မ္းစာမ်ားကုိ ၾကည့္ရင္ အလြယ္တကူ သိနားလည္ႏိုင္တယ္။ ျမန္မာေတြရဲ႕ အဘိဓမၼာႏိုင္နင္းပံုကို ဘယ္လိုတုိင္းတာ ျပလုိ႔မွ မရေအာင္ျဖစ္ေနတာ။ ကမၻာက အဘိဓမၼာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာေနာက္လုိက္ေနၾကရတယ္။ ျမန္မာ့ အဘိဓမၼာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ပင္းယေခတ္က အရွင္အရိယ၀ံသ ဆိုတဲ့ ဆရာေတာ္က ပထမဦးဆံုး လက္စြမ္းျပ ေရးသားေတာ္မူခဲ့တယ္။ ေနာက္ လယ္တီဆရာေတာ္ လက္ထက္ေရာက္ေတာ့ တစ္ကမၻာလံုး ၀က္၀က္ ကြဲေအာင္ နာမည္ႀကီးသြားေတာ့တာပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အမ်ားက ေလးစား တန္ဘုိးထားတဲ့ သီဟိုဠ္ျဖစ္ အဘိဓမၼာ အဖြင့္ က်မ္းစာျဖစ္တဲ့ ဋီကာေက်ာ္က်မ္းစာႀကီးကုိ ပယ္ပယ္နယ္နယ္ ေ၀ဘန္ၿပီး ဋီကာအသစ္တစ္ေစာင္ကုိ လက္စြမ္းျပ ေရးသားခဲ့လို႔ျဖစ္ တယ္။ အျခား ဆရာအမ်ိဳးမ်ိဳးက ျမန္မာလုိ ဖြင့္ဆို ျပဳစုေရးသားထားတဲ့ အဘိဓမၼာ က်မ္းစာေတြကေတာ့ မ်ားသ လားမေမးနဲ႔။

အဘိဓမၼာ အရေကာက္က်မ္းမ်ား
ျမန္မာေတြ အဘိဓမၼာႏိုင္တာေတာ့ မေျပာနဲ႕ အဘိဓမၼာ အလြယ္တကူ တတ္ကၽြမ္း နားလည္ေစႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းျပ စာအုပ္ေတြက ျမန္မာေတြ လက္ထဲမွာပဲ ရွိတာကုိး။ ရွိမွာေပါ့ ျမန္မာေတြကုိယ္တုိင္ ဖန္တီးခဲ့ၾကတာကုိး။ ကမၻာက အံ့ၾသေနတယ္ ျမန္မာေတြ ဘယ္လုိသင္လုိ႔ ဒီေလာက္အထိ တတ္ကၽြမ္းၾကတာလဲေပါ့ေလ။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာ့လူသားေတြ ျမန္မာေတြလို ပိဋကတ္ကုိ နားလည္ေအာင္ အဘိဓမၼာကို အလြယ္တကူ နားလည္ေအာင္ ျမန္မာ့ကိုယ္တုိင္ေရး စာအုပ္ေတြကို ဘာသာအမ်ိဳးမ်ိဳးျပန္ဆိုၿပီး ကမၻာကုိ ျဖန္႔ခ်ိသင့္ေနတာေပါ့။ ခက္ေနတာက သူတို႔က သူငယ္ႏွပ္စားအႀကံနဲ႕ စာေပကုိ ျဖတ္လမ္းက လုိက္ခ်င္တဲ့ လူစားမ်ိဳးေတြ။ ဘာသာျပန္ဖတ္ၿပီး သိၿပီတတ္ၿပီဆိုၿပီး ဆရာလုပ္ခ်င္တဲ့ လူေတြ။ ဒီလိုလူေတြက ကမၻာကို ဆရာျပန္လုပ္ေတာ့ ကမၻာ့လူသားေတြ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျမင္မွား အထင္မွားေတြ ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာေပါ့။

ျမန္မာလက္ျဖစ္ဋီကာမ်ား
အဘိဓမၼာ အရေကာက္ က်မ္းစာႀကီးေတြဟာ ကမၻာက အံ့ၾသရတဲ့ ျမန္မာ့ လက္ျဖစ္ အ႒ကထာ ဋီကာ က်မ္းႀကီးမ်ားေပါ့။ ဒီက်မ္းစာႀကီးမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာဟာ ဗုဒၶပိဋကတ္ေတာ္ေတြကို ယခုေလာက္ၾကာၾကာ ထိန္းထားႏိုင္တာေပါ့။ ဗုဒၶပိဋကတ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အရာရာမွာ သူမ်ားထက္ ႏွာတစ္ဖ်ားသာ ေျပာႏိုင္ ေရးႏုိင္ ေတြးႏုိင္ သိႏိုင္ၾကတာေပါ့။ ကုသလာ ဓမၼာဆိုတဲ့ ပုဒ္အရ ကုသုိလ္စိတ္ ၂၁ ေစတသိက္ ၃၈ ေကာက္ျပထားတာကို အိႏၵိယမွာ ပါဠိစာ ေပႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ထိပ္ကေျပးေနတဲ့ ဆရာတစ္ေယာက္က ဘာေၾကာင့္ ဘယ္လိုေကာက္လို႔ ဒီလုိ ျဖစ္ေနရတာလဲလုိ႔ မသိနားမလည္စြာ ေမးဘူးတယ္။ ဒီေလာက္ထိ ေ၀းေနေတာ့လဲ သနားရံုက လြဲလုိ႔ ဘာမွ မတတ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ ဒီလုိ အေကာက္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကုိရင္ငယ္တစ္ပါး သင္ရတဲ့ စာပါ။ ဒါကို သူတို႔အတြက္ အႀကီးအက်ယ္ ခက္ေနေတာ့လဲ မတတ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။

ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ ဗုဒၶ၀ိဟာရေရွ႕တြင္ အမွတ္တရ