ဆန္းေဒးစကူး (၂)

'' ဒါေပါ့။ မင္းေတာင္ ဒီေလာက္ခက္ေနရာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အတြက္ကေတာ့ ေျပာစရာမရွိေတာ့ဘူး။ သဂၤါယနာတင္ မေထရ္ေတြဆိုတာ တကယ့္ဒိပ္ဒိပ္ႀကဲ ရဟႏၲာအရွင္ျမတ္ေတြပဲ။ သီက်ဴးၾကမယ္လို႔ ေယာင္လုိ႔ေတာင္ မေတြး သင့္ဘူး။ မင္းနားလည္ၿပီလား။''

'' အင္း သေဘာေပါက္ပါၿပီ။ ''

'' ဒါေပါ့။ ဘုရားက ပလုတ (ဂီတ) သံကုိ တားျမစ္ေတာ္မူခဲ့တယ္။ အထူးအားျဖင့္ သူ႔တပည့္ ရဟန္းေတာ္ မ်ားအတြက္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ျပန္ဆက္ၾကစုိ႔။ ျမန္မာရဟန္းေတာ္ေတြဟာ Chanty ရြတ္တဲ့အခါမွာ အျခားႏိုင္ ငံမ်ားလို ညီညီညြတ္ညြတ္ မရွိၾကတာဟာ ဒီအခ်က္ပဲ။ အသံညီတာ ကာင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ျမန္မာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ အသံညီိဘို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္မလာခဲ့ဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက ဗုဒၶဘာသာမွာ ရြတ္ဆို ဆုေတာင္း မႈေတြက အဓိက မက်ဘူး။''

'' အင္ ဟုတ္လို႔လား''

မစ္စတာ ဆန္ေဂ်းတုိ႔ ႏွစ္ေယာက္ အံ့အားသင့္သြားၾကတယ္။ မယံုႏုိင္ေသာ မ်က္လံုးမ်ားျဖင့္ စာေရး သူရဲ႕ ေရွ႕ဆက္လာမယ့္စကားကုိ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကတယ္။ စာေရးသူရဲ႕ လမ္းခြဲ စကား ကုိ သူတို႔ အံ့အား သင့္ သြားၾကတယ္။

'' ဟုတ္လုိ႔လား ''

'' မစ္စတာ ဆန္ေဂ်းရဲ႕ အသံ။ မစ္စတာ ဂ်ိန္းစ္ကေတာ့ မတုန္မလႈပ္ေက်ာက္ရုပ္။ သူတို႔ ခရစ္ယာန္မွာက ရြတ္ဆို ဆုေတာင္းမႈက အဓိက မဟုတ္လား။ စာေရးသူက မစ္စတာ ဂ်ိန္းစ္ ကုိ ေမးခြန္းထုတ္လုိက္တယ္။''

'' Religion = ဘာသာေရး ဆိုတာဘာလဲ ''

မစ္စတာ ဂ်ိန္း မ်က္ႏွာ အနည္းငယ္ နီသြားတယ္။ သူ႔အတြက္ ႀကိဳေတြးမထားတဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ လိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ သူက ခရစ္ယန္တရားေဟာ ဆရာတစ္ေယာက္မဟုတ္လား။ သူႀကိဳး စားၿပီး ေျဖပါတယ္။ အခ်ဳပ္က ဒီအတုိင္း ထြက္လာတယ္။

'' ဘာသာေရးဆိုတာ ေပါင္းစည္းညီညႊတ္မႈကုိ ျဖစ္ေစတာကုိ ေျပာတာပဲ ''

စကားသံနားေထာင္လိုက္တာနဲ႔ သူ ဒီစကားလံုးကုိ ေကာင္းေကာင္း မသိဘူးဆိုတာ ထင္ရွား တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အနည္းငယ္ မ်က္ႏွာပ်က္သြားတာေပါ့။

'' မင္းေျပာတာ ငါလက္ခံပါတယ္။ ဘာသာေရးေၾကာင့္ ေပါင္းစည္းညီညြတ္မႈေတြ ျဖစ္တာ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ညီ ညြတ္မႈက အုပ္စုေပါင္းမ်ားစြာကို ျဖစ္ေစတာ ဆုိေတာ့ တစ္ဖက္မွာလည္း မညီ ညြတ္မႈ ကုိ ျဖစ္ေစတယ္ လို႔ ေကာ ေျပာလုိ႔ မရဘူးလား။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕က ဘာသာေရး ဟာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း ကုိ ရႈပ္ေထြးအာင္ လုပ္ သလုိ ျဖစ္ေနလို႔ အမႈိက္တစ္မ်ိဳး ပဲလို႔ေျပာၾကတာေပါ့။''

မစ္စတာ ဂ်ိန္းစ္အေျဖကို အားမရလို႔ ကိုယ္တုိင္ အေျဖေပးဘို႔ရန္အတြက္ white board မွာ belief, worship, pray ကုိ ေရးလုိက္တယ္။ ''

'' အဘိဓာန္မွာ ေျပာထားတယ္။ religion ဆိုတာ ၁။ belief -ယံုၾကည္ရမယ္ ၂။ worship ၀တ္ျပဳရမယ္။ ၿပီးေတာ့ ၃။ pray ဆုေတာင္းရမယ္။ ဘာသာတရားဆိုတာ ဒါပဲလုိ႔ ျပတယ္။ ဒီထက္ မပိုေတာ့ဘူး။ '' (အဘိဓာန္တြင္ ထိုအားလံုးသည္ ေဂါ့ဒ္ကိုသာ ဦးတည္ေျပာထား)

'' အခုေျပာတာ ငါ့အယူအဆမဟုတ္သလို မင္းအယူအဆလည္း မဟုတ္ဘူး။ English dictionary မွာ လာတဲ့အတုိင္း ငါေျပာျပတာ (မစ္စတာ ဂ်ိန္းစ္က ဘာညာေျပာေန၍ ခပ္တင္းတင္းေျပာရ)။ ဘာသာတုိင္းဟာ ဒီအတုိင္းပဲ သြားေနၾကတာ။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာ ကေတာ့ ဒီလုိ မဟုတ္ဘူး။ ဗုဒၶဘာသာမွာ အဓိကက Practice လက္ ေတြ႔ က်င့္ႀကံ အား ထုတ္မႈပဲ။ တကယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ရဘို႔ဆိုတာ ယံုၾကည္ေနရံုေလးနဲ႔ ဆုေတာင္း ေနရံုေလးနဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆိုတာ မင္းတုိ႔သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ေတြ႕ က်င့္ႀကံ အားထုတ္မႈဟာ တို႔ဘ၀အတြက္ မျဖစ္မေန လုိအပ္တယ္ဆုိတာ ထင္ရွားပါတယ္။''

'' ဗုဒၶဘာသာမွာလည္း ယံုၾကည္မႈ ရွိတယ္မဟုတ္လား။ ယံုၾကည္မႈ၊ ဒႆန ၿပီးေတာ့ ကမၼ။''

မစ္စတာ ဂ်ိန္းစ္က အိႏၵိယဖေလာ္နဲ႔ စာတမ္းလုပ္ေနတာဆိုေတာ့ ဖေလာ္ထဲကဟာေတြကို ဆြဲထုတ္ျပလာတယ္။ ဒီထဲမွာ ကမၼဆိုတာပါလာတယ္။ ကံကို ေနာက္ဆံုးထားလာတာဆိုေတာ့ ေျပာစရာျဖစ္သြားတယ္။

'' ကံအေၾကာင္းကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆန္းေဒးမွာ ငါေျပာခဲ့တာပဲ။ ကံဆိုတာ ကိုယ္ ႏႈတ္ စိတ္ သံုးမ်ိဳး။ ဒီမွာၾကည့္ ဆုေတာင္းေနတာ ကုိယ္ႏႈတ္စိတ္ action ေတြပဲ မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ ကံက အခ်ိန္တိုင္းမွာ လႈပ္ရွားမႈတုိင္းမွာ ရွိေနတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွ လာတယ္ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ''

'' ဗုဒၶဘာသာမွာလည္း ယံုၾကည္မႈရွိရတယ္ မဟုတ္လား''

မစ္စတာ ဂ်ိန္းစ္ရဲ႕အေမး။ သူမ်ားမ်ား မေမးႏိုင္မွန္းသိတယ္။ စာေရးသူက belief နားမွာ knowledge (wisdom) ကို ေရးလုိက္တယ္။ သူ႔ note book မွာ ခ်က္ခ်င္းေရး မွတ္လုိက္တာ ကို ေတြ႔လုိက္တယ္။

'' ဗုဒၶဘာသာမွာ ယံုၾကည္မႈရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ယံုၾကည္မႈ တစ္ခုတည္းကို ေျပာမထားဘူး။ ယံုၾကည္မႈကုိ အသိညဏ္နဲ႔ စိစစ္ဘို႔ ပညာဆုိတာကုိလည္း ေျပာထားတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ယံုၾကည္မႈက သူ႕ခ်ည္းသက္သက္ဆို အႏၲရာယ္မ်ားလို႔ပဲ။ ဗုဒၶကေျပာတယ္။ တို႔မွာ လက္၂ ဘက္ရွိတယ္။ တစ္ဖက္ညစ္ေနရင္ တစ္ဖက္နဲ႔ ပြတ္တိုက္ေဆးေၾကာရတယ္။ သန္႔ရွင္းဘို႔အတြက္ လက္ ၂ဘက္ရွိဘို႔ လိုအပ္တယ္။ ဒီလုိပဲ တုိ႔အယူအဆေတြ သန္႔ရွင္းဘို႔ မွန္ကန္ဘို႔ ယံုၾကည္မႈ=belief နဲ႔ ပညာ=knowledge (wisdom) ၊ ပညာ=knowledge (wisdom) နဲ႔ ယံုၾကည္မႈ belief ၂ ခုလုိအပ္တယ္လုိ႔ မိန္႔ခဲ့တာပဲ။''

မစ္စတာ ဂ်ိန္းစ္ ဒူးႏွစ္ဘက္တုပ္ၿပီး ထုိင္လုိက္တာကို ေတြ႔ရတယ္။ သူ႔သေဘာေတြ႔ၿပီး လက္ခံ တဲ့အခါမ်ိဴးမွာ လုပ္တတ္တဲ့ အမူအရာ တစ္ခုျဖစ္တာကို သတိျပဳမိတယ္။ စာေရးသူရဲ႕ ဆိုလုိ ခ်က္ကို အဆံုးသတ္ရပါေတာ့မယ္။

'' ဒီမွာ ေျပာခ်င္တာက ဗုဒၶဘာသာဟာ အမ်ားယူဆထားတဲ့ religion တစ္ခု မဟုတ္ဘူး ဆို တာပဲ။ ''